Wat te doen met uren film opgenomen tijdens de sportdagen van de KPJ (Katholieke Plattelands Jongeren)? Dit vroegen twee Oirschottenaren Wim van Hout en Joep van de Ven zich vier jaar geleden hardop af. Eén ding wisten ze zeker, zonder tekst en uitleg weet over 50 jaar niemand meer het verhaal achter de beelden te vertellen. Het idee van een opzet van een documentaire was geboren. De half uur durende documentaire geeft een uniek beeld van een verdwenen traditie. De documentaire is zo uniek dat Omroep Brabant besloten heeft hem in de herfst uit te zenden. Op 12 juni is voor belangstellenden de première in zalencentrum ’t Zand in Oirschot, de toegang is gratis.
De KPJ (Katholieke Plattelands Jongeren) is in de jaren twintig ontstaan uit de Rooms Katholieke Jonge Boerenstand (RKJB) en de Boerinnen Jeugd Bond (BJB). De activiteiten waren gericht op het kunnen runnen van een boerderij of een tuinderij en bestonden hoofdzakelijk uit het bijhouden van proefvelden, het ‘sleutelen’ aan landbouwwerktuigen en het verwerken van landbouwproducten. Daarnaast werden voor de invulling van de vrije tijd activiteiten opgezet, zoals de sportdagen.
De documentaire laat zien dat de hoogtijdagen van de sportdagen liggen in de jaren ‘70. Zo’n 10.000 jongeren doen hier jaarlijks aan mee en gaan de competitie aan op de onderdelen muziekoefening, piramidebouw, touwtrekken, volksdans, atletiek en marcheren. De beste afdelingen (dorpen) uit Brabant uit de verschillende kringen worden toegelaten op jaarlijkse interkring. Vanaf de jaren ’70 zijn de dorpen Oirschot en Zijtaart jaarlijks vaste gast aan deze interkring. De documentaire brengt de rivaliteit tussen deze twee dorpen op een schitterende wijze in beeld. Sportleider Jan van den Oever (Zijtaart) geeft in de documentaire een mooi bewaard geheim prijs over hoe hij KPJ Oirschot wist te verslaan.
Door de jaren heen zijn er een aantal maatschappelijk ontwikkelingen van invloed geweest op de KPJ. Allereerst was er (en is er nog altijd!) een sterke daling in het aantal gezinsbedrijven in de land- en tuinbouw en daarmee ook het aantal bedrijfsopvolgers. Tegelijkertijd groeide de bevolking op het platteland, die het inkomen niet direct uit de landbouw haalt. Steeds meer plattelandsjongeren waren niet meer van ‘boeren kom af’ en wilde’n dan ook niet als katholieke plattelandsjongeren geïndentificeerd worden. Ook hier wordt in de documentaire volop aandacht aan besteed.
Wim van Hout en Joep van de Ven zijn trots op het resultaat en zijn benieuwd naar de reacties. Voorafgaand aan de documentaire wordt aan de hand van korte sketches de geschiedenis van de KPJ in beeld gebracht. Na afloop van het programma is er voldoende ruimte en tijd na praten over vroeger en leuke anekdotes op te halen. Zalencentrum ’t Zand opent op vrijdag 12 juni om 20.00 uur haar deuren.
